Sakhming An Lam Pha Chun Um Ka Tih

Posted on Updated on


“Nisienlakhawm, ei rengin tawtawrawt nuhnungtak inri pha chun sawt nawte, mitkhap kar loa sukdanglamin um vawng tang ei tih; tawtawrawt chu an ri ding a ni sih a; chuongchun, mithihai chu hmawn theiloa keithoin um an ta, eini khawm sukdanglamin um tang ei tih”    ~ 1 Kor. 15:52

Kum 1893 laia pieng le tu hun chena sak hlâw tak, “A chun sakhming an lam pha chun um ka tih (When the roll is called up yonder I’ll be there)” ti hla hung pieng dan le a hla thu hi ngaituo tham le inchik tlâk tamtak a um ve a. Hi hla phuoktu James Milton Black hi August 19, 1856 khan South Hill, New York-ah a pieng a. A chînte a inthawk rimawi ngaina mi niin, rimawi rem le hlasak tienga inchûk thiemna nei a nih. Kum 1881 khan Williamsport, Pennsylvania tieng a’n sawn a, Methodist Episcopal Church-ah rimawi inchûktirtu, ṭhalai ṭhuoitu le Naupang Sunday School inchûktirtu hai hung niin ṭhahnemngai takin rawngbawlna hring tak tak a hung phursuok a nih.

“A chun sakhming an lam pha chun um ka tih” ti hla hung pieng dan tienami hi ngainuom um ve tak a nih. Black hi naupang inchûktirtu a ni ang hrimin, naupanghai invawina nasatak neiin, Isu kuom ṭhuoi tlung ngei tuma ṭhahnemngai taka sinthaw hlak a nih. Ni khat chu kawmkâr intêp tak a fethleng laiin nuhmeite pakhat kum 14 mi ding, a hming Bessie hi a hmu a. Chu naupang chu a thuom inbel le hmêlput en ringawt khawmin, ṭha taka enkawl le a ruolpui naupang danghai angin fâk ṭha khawm a fâk nawh ti hriet thei nghal a nih. Black in naupang chu lungril sûngril takah a lâina ngâwi ngâwi a. Dîlsût meta a hang ngaiven chun, Bessie chu inruithei chîng hlak nau, a pa le chaua khawsa an nih ti a hriet a. Hlâwk taka ṭhangpui dan a hang ngaituo chun, Kristien-ah a hung lût ve theina ding beiseina neiin, ama ruolpui tâwk châwlni zat inkhawm-ah an fe hlak thu hrilin, Bessie chu Sunday School kâi ve hlak dingin a fiel a. Black chun Bessie hi zakuo thar khawm an châwk pek nghe nghe niin an hril.

Black-in a fielna angin, Bessie chu a ruolpui Kristien naupang danghai ang bawkin châwlni zat Sunday School a kâi ve hlak a. Sûn le zâna inrui hlak, nun rinum tak neia a pa le khawsa zing zing hlak chu, Pathienthu ngâia a ruolpui danghai leh an hang insukhlim vel hlak chu Bessie in inhawi a ti dan chu namên an nawh.

Chuonga hun fe peiin, châwlni ṭumkhat chu Bessie hming an lam hunah “Ka um” tia dawnna reng reng a um naw a. Black chun Bessie chu in tieng buoina an nei leia a hung inkhawm thei naw ni dinga a ngâi lai zingin, Bessie hming a lam huna “Ka um” a ti an um der naw hin, nakie Vanram-ah “Hringna Bu” a hming ziekhai hming an lam huna “Ka um” ti thei ve lo hai ngirhmun rinum ding zie a ngaituo suok pha a, hi hla a hung pieng suok theina dingin Black chun ngaituona a hung nei ṭan pha a nih.

Châwlni nâwka khawm Bessie hmêl an lang naw a, a hming an lam hunah “Ka um” ti ri reng reng hriet a la ni naw rawp. Black ngaituona chu nasatakin a suksâwl ṭan tah a. A thaw thei umsun nia a hriet chu, Bessie hai In zawngsuoka a ngirhmun hrietchieng chu a ni el tah. Sunday School a Pathienthu a’n chûktir hlak, a thlarau ngirhmun ieng ang am ti a la hrietchieng lo le, a thi am a dam am ti hre bawk loa Black-in Bessie hai In zawng dinga an thawk suok zân hi zân lungngâium tak chu ni ngei a tih.

Bessie hai In a hang tlung chun, an step a chun papui pakhat kum la upa taluo lo, a hmêl, a ṭawngkam le a hawiher hang en ringawt khawma inrui nei a nih ti chieng kawng el hi beidawng hmêl put takin a lo inṭhung a. Black indawnna angin Bessie hai In a ni thu a lo hril a. Black chun thu dang hril sap loin Insung-ah a lut nghal a. Bessie room ni dinga a ngâi room chite pakhat, enkawl ṭhat naw leia a rim khawm tuihnâi rak loa chun Black chu a hang lût a. Khuma chun fâk le dâwn nei mumal lo ti hrietchieng em em el, a mit khawm meng kâk pei lo raka chau taka lo zâl Bessie a hang hmu chun, Black chu lungrîmin a thlâk a, an sûm zo naw hiel niin an hril.

Bessie chu Pneumonia a nâ, Doctor in beiseina tamtak a um ta nawh ti an hril hnunga In tienga an inenkawltir a nih. Black in a chanchin kimchang a hrietin Bessie chu a lâina zuol sau a. A natna le a ta dingin thaw thei iengkhawm a nei nawh ti a hriet lai zingin, Bessie in Krietien a ni ta’k thu le, “Hringna Bu a hming an lam hunah ‘ka um’” a ti thei ve ta ding thu a hril chu Black a lâwmna sukkimtu a ni ve tlat. A lâwm taluo leiin ‘Hallelui’ khawm a vâwr hiel ring a um.

Bessie châwlna ding a hrietchieng ta leia lâwm zing si in, hmabâk a nei sei ta naw leia lungril rûk taka ngaituona sâwl tak pumin Black chun Bessie chu a maksan a. Chu zâna Black a In inlâwi chu zân dang a ang naw hle. Gate a lûta inthawk a nuhmei khawmin lungril sâwlna nasatak a nei ti a lo hriet thei nghal a. Black a mita inthawk mitthli a far a, In a lût le inruolin a Piano lasuokin, bienga mitthli luong pumin “A chun sakhming an lam pha chun um ka tih” ti hla hi a hung zieksuok tah a nih. Hi hla hi Bessie a thi ni khawmin a ruong chunga sak a ni a. Chu huna chun Black in a hla hung pieng dan le a umziehai chipchier takin a hrilfie nghe nghe.

Vanram-ah sandam nauhai hming a’n lam ding am ti chu thuhran nisien, a pawimaw tak chu “Hringna Bu” a hming chuong hi a nih. Châng khatna a hin Kristien thuring, hnuoia ei um sûnga ei beisei le ei innghatna, vân sûm laia mithienghlimhai lâwr dinga Lalpa tawtawrawt a la’n ri ding thu a hril a. Thina um ta nâwna hmun, vân khawpui varmâwi takah sandam nauhai ṭhuoi khâwm an ni pha chun, sandam nâwhai ta dingin hun hrim a um ta naw ding thu a hril sa bawk. 2 Kor. 6:2 a ei hmu angin, tu hi hun lawmum le hun ṭha a ni takzet el.

Châng hnina a mithienghlim thonâwkna, thonâwkna ropui khawm hi ringtuhai ei beisei le nun hadam mi siem pek hlaktu a nih. Châng thumna a hin, thonâwkna ropui le Lalpa tawtawrawt inri huna vanram ropuia chêng dinghai chu um mei mei ding ei ni naw zie, A hmangaina mak chanchin hril in, zingkâr a’nthawk sunnithlâka Lalpa sinthawtu ding ei ni zie a hril. Ringtuhai hi châwl ṭawk ṭawk thei ei ni nawh.

Tiemtu dittak, “Hringna Bu”-ah I hming a chuong ve ta am? Sakhming an lam hunah “Ka um” I ti ve thei ta ding am leh?

Ralsun Rûn: 16th July, 2020

Leave a comment